علت تفاوت خاصیت و فایده نبات با قند و شکر در این است که بلور های تشکیل دهنده ی نبات با بلور های بامزه است که نبات، خاصیت درمانی پیدا کرده است. البته مصرف بیش از حد نبات مثل قند و شکر، به بدن ضرر می رساند.
یک نبات خوب، نباتی است که بلور های شفافی دارد. توی آب راحت حل می شود و خیلی سفت نیست: در تولید آن هم از زعفران اصل و مرغوب استفاده شده باشد.
نبات از چی درست می شود؟ نبات سنتی از آب، شکر و زعفران تشکیل شده. جدیدا نبات با طعم های دیگری هم تولید می شود: مثلا زنجیل، دارچین، گل محمدی و هل که این ها هم فایده نبات را بیش تر می کنند و هم طعم چای مان را خوش مزه تر.
نبات سازی چه طوری است؟ نبات را هم می شود در کارگاه سنتی و کوچک درست کرد، هم به صورت کارخانه ای و با دستگاه های تمام اتوماتیک. توی کشور ما نبات بیش تر به همان شکل سنتی و بیشتر در کارگاه نبات سازی در اصفهان تولید می شود. نبات در خیلی از شهر های دیگر نیز تولید می شود: مثلا یزد، مشهد و شهرکرد
نبات از اولیه ی ساده ای تشکیل شده، اما برای نبات درست کردن نیاز به مهارت و دانش دارید.
آب و شکر را توی دیگ می ریزند و روی حرارت می گذارند. آب و شکر آن قدر با هم می جوشند که شربت غلیظی به وجود می آید آن قدر غلیظ که آب دیگر نمی تواند هیچ بلور شکری را درون خودش حل کند بعد به آن طعم دهنده اضافه می کنند مثلا زعفران. شیره را همان طور داغ توی قالب می ریزند. قالب ها متفاوت است. معمولاً قالب های تک نفره که یک چوب یا نی وسط نبات است یا نبات های شاخه ای که یک نخ بلند وسط نبات است. نخ ها را توی قالب می گذارند و بلورهای نبات دور این نخ تشکیل می شود. یک جور نبات دیگر هم هست که به آن «نبات کاسه ای» می گویند. نبات کاسه ای کف یک سینی یا ظرف تشکیل می شوند کم کم بلورهای نبات توی قالب ها تشکیل می شوند و کریستال های نبات شکل می گیرند.
بعد از این مرحله، نبات ها را با حوصله و دقت از قالب خارج می کنند و به قسمت بستهبندی می برند. نبات اگر در معرض هوا قرار بگیرد، هم آلوده میشود و هم خشک.