به گزارش خبرگزاری فارس از اردستان، در تقویم ما ایرانیان، مراسم و جشن‌های بسیاری دیده می‌شود که یکی از مهم‌ترین آن‌ها شب یلدا است؛ در واقع چندین هزار سال است که ایرانیان آخرین شب پاییز و طولانی‌ترین شب سال به نام یلدا را دور هم جمع شده و گرامی می‌دارند.
چله زمستان از اول دی (در تقویم کنونی ایران) آغاز می‌شود و تا دهمین روز بهمن ماه ادامه دارد که به این ایام چله بزرگ می‌گویند و چله کوچک نیز بعد از چله بزرگ تا اول اسفند ادامه دارد همچنین چهار روز پایان چله بزرگ و چهار روز آغاز چله کوچک “چهار چهار” نام گرفته است.
یلدا را با انار و هندوانه می‌شناسیم، رنگ سرخ این میوه‌ها نشانه سرخی خورشید است خورشیدی که گرما بخش است و در زمستان سرد محافظ خواهد بود و از بیماری‌ها افراد را مصون نگاه خواهد داشت.
مردم شهر هم در این شب به یادماندنی پاییز، در کنار خانواده‌شان گرم صحبت و میهمانی هایشان می‌شوند تا همراه یلدا، با آخرین شب پاییز وداع کنند. پاییز تمام می‌شود اما دانه‌های درخشان انار، بوی تازگی می‌دهند و هندوانه های قاچ خورده‌ا‌ی که میهمان لبخندهای شب نشینی می‌شوند.
بدون شک یکی از مهم‌ترین آداب و رسوم شب یلدا، سپری کردن و جشن گرفتن در خانه بزرگترها؛ پدر، مادر، پدربزرگ و مادربزرگ است. در فرهنگ مردم اردستان شب یلدا جایگاه ارزشمندی دارد و از دیرباز به دیدار بزرگترها رفته و به تعریف، قصه‌گویی و لطیفه‌گفتن مشغول می‌شوند.
بعید است که یلدا باشد و دیوان حافظ کنار سفره‌های هر کدام از ما نباشد. در این شب با نیتی دیوان حافظ را می‌گشاییم و امیدوارم که غزلی خوب نصیب ما شود که نوید خوشی و خوبی باشد و حافظ از غیب برای ما اسرار دل ها را بگوید.
حمید از جوانان اردستانی در ارتباط با چگونگی اجرای برنامه شب یلدا در خانواده خود به خبرنگار فارس می‌گوید: چندین سال است که شب یلدا را به منزل پدربزرگ و مادربزرگ خود می‌رویم و این شب را همراه با سایر افراد خانواده در کنار آن‌ها سپری می‌کنیم که این کار خود نوعی احترام گذاشتن به سالمند و صله رحم است.
وی ادامه داد: خاطرات دوران قدیم توسط پدربزرگ برای دیگر افراد بیان می‌شود همچنین گاهی اوقات علاوه بر خاطره‌گویی، شاهنامه‌خوانی و یا شعرخوانی به زبان و گویش محلی توسط پدربزرگ انجام می‌شود تا گویش محلی خودمان را نیز یاد داشته باشیم.
در شب یلدا، انواع خوراکی‌ها نظیر آجیل، انار، هندوانه، شیرینی و میوه‌های متنوع و غذاهای محلی در خانه‌های مردم اردستان وجود دارد و نشان از فراوانی، برکت، تندرستی و شادکامی است.
امروزه با وجود مشکلات و روزمرگی مختلفی که ممکن است هر خانواده‌ای داشته باشد همچنان توجه به آداب و رسوم کهن از جمله شب یلدا وجود دارد و مردم اردستان همچنان این شب را برای خود و در کنار بزرگترها جشن می‌گیرند.
بزرگ‌تر ها خاطره می‌گویند و با یادآوری هر لحظه خوش گذشته لبخند بر لبانشان نقش می‌بندد و در بعضی لحظه‌ها این لبخند جای خود را به صدای ممتد قهقهه‌ها می‌دهد و در برخی مواقع اشک، از خوشی زیاد.
حسین از سالمندان اردستانی با بیان اینکه در شب یلدا فرزندان و نوه‌های خویش به دیدار او می‌روند، به خبرنگار فارس گفت: در این شب یلدا از محصولات بومی منطقه همچون توت خشک، گردو، بادام، انار و هندوانه استفاده می‌شود و در قدیم که قنات‌ها رونق بسیاری دارد، محصولات بیشتری نیز داشتیم.
وی افزود: شب یلدا در حقیقت فرصتی برای دورهمی و صله رحم است، یکی از محصولات محلی که در این شب مورد استفاده مردم شهرستان قرار می‌گیرد و اکثر شهروندان به نوعی طرفدار آن هستند شلغم و کدوی محلی است.
شب چله یا یلدا برای خانواده‌هایی که تازه عروس دارند ویژه است، در این آئین خانواده داماد یک شب قبل از یلدا برای عروس خود به قول خودشان شب چله آماده می‌کنند، این بسته شامل هندوانه تزئین شده و تمام میوه‌های زمستانی، کدو، نارگیل، آجیل، لبو و شیرینی است.
فضل الله یزدانیان، پژوهشگر اردستانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اردستان، اظهار کرد: با فرارسیدن شب یلدا گویی به شب‌های عید نزدیک شده‌ایم چرا که خانواده‌های اردستانی انار، شلغم، سبزی و میوه را برای این شب از بازار خرید می‌کنند و با تهیه سورسات شب یلدا به سوی خانه می‌روند.
وی افزود: از اصفهان و تهران، دور و نزدیک، همشهریان به اردستان می‌آیند تا در کنار پدر و مادر یلدا را جشن بگیرند، گرچه هوای شهرهای بزرگ نیز آلوده بوده و بچه‌ها نیز تعطیل هستند پس بهانه‌ای برای دورهمی و جشن شب یلدا در کنار خویشان است.
یزدانیان خاطرنشان کرد: جشن ملی و همگانی شب یلدا جزو باورها و اسطوره‌های کهن ما است و آیین خاص می‌گوید که شب دراز رفتنی و سرما نماندنی است، یلدا یا شب چله شب اول دی ماه بوده که در حقیقت شب ولادت و زایش آفتاب و خورشید است.
پژوهشگر اردستانی تصریح کرد: مردم اردستان خوشحال هستند که از فردای شب یلدا، روشنایی و نور بیشتر و تاریکی و سیاهی کمتر می‌شود؛ در حقیقت شب یلدا با نور معنوی خورشید همراه بوده و در این شب، چله بزرگ جشن گرفته می‌شود.
وی بیان کرد: ۳۰ روز دی ماه و ده روز بهمن ماه شامل آن بوده همچنین بعد از ده بهمن جشن سده برگزار می‌شود که نشان‌دهنده گذشت ۱۰۰ روز از زمستان بزرگ است و شب یلدا روح یگانگی را تقویت می‌کند همچنین ما را به یاد نیاکان سرافراز و سختکوش می‌اندازد.
یزدانیان یادآور شد: شلغم، انار، کاچی و هندوانه از جمله محصولات خوراکی مورد علاقه مردم اردستان در شب یلدا است همچنین در این شب مردم گردهم جمع شده و شاهنامه‌خوانی و حافظ خوانی می‌کنند.
ما در شب یلدا در کنار خانواده و دوستانمان گرم گفت و گو و شادمانی هستیم آنقدر بحث‌هایمان گرم می‌شوند که حساب زمان از دستمان می رود! چه شب یلدا و چه شب های دیگر، اگر مملو از عشق و محبت باشد شبی به یادماندنی و خاطره انگیز خواهد شد.
زمان بسیار سریع می گذرد. یلدا هر چقدر هم طولانی باشد بالاخره به پایان خواهد رسید، شب یلدا اگرچه سرد است، اما چنان دل را به یک دورهمی زیبا، گرم می‌کند تا آنقدر غرق شادی شویم که به یک باره نظاره‌گر قدوم سرد زمستان باشیم.
پایان پیام/۶۳۱۳۵
