مراقبت های بعد از زایمان طبیعی از جمله کارهایی هستند که خطرات ناشی از عوارض پس از زایمان را کاهش می‌دهد. تمامی مادران باید پس از زایمان مراقب بدن خود و تغییراتی که در آن اتفاق می‌افتد باشند. زایمان هم مانند بیماری‌های مختلف دوران نقاهتی دارد که باید به بهترین و ایمن‌ترین شکل ممکن به پایان برسد. پس به این دوران اهمیت دهید و با آشنایی با انواع روش های مراقبت بعد از زایمان مراقب خودتان باشید.
اگر هرگونه مشکل یا سوالی درباره هر یک از تغییرات بدن در این دوران دارید هم می‌توانید از یک متخصص زنان و زایمان یا متخصص مامایی کمک بگیرید. دکترتو به عنوان یک مرجع می‌تواند به شما در پیدا کردن بهترین پزشک کمک کند.
مراقبت های بعد از زایمان طبیعی چیست؟
زایمان طبیعی چگونه است؟ زایمان طبیعی فشار زیادی به بدن وارد کرده و مراقبت های بعد از آن بسیار مهم است. مهم نیست که چگونه زایمان کرده‌اید، شش هفته اول پس از تولد نوزاد یک دوره نقاهت مهم برای مادر در نظر گرفته می‌شود.
حتی اگر دوران بارداری خود را به بهترین شکل گذرانده باشید و راحت‌ترین زایمان را نیز تجربه کرده باشید، بدن شما در این دوران در بیشترین حالت خود کشیده شده و تحت فشار قرار گرفته است. به همین خاطر شما فرصتی برای بهبودی نیاز دارید. لازم است با مراقبت های بعد از زایمان طبیعی آشنا باشید و این موارد را جدی بگیرید. با اینکار به زودی بهبود خواهید یافت و به روال عادی زندگی بازمی‌گردید.
تازه زایمان کردی و دچار عوارض شدی؟
برای مراقبت بهتر با متخصص مشورت کن.
متن انگلیسی:
you will heal faster after natural birth if: Drink 8-10 glasses of water daily. Avoid stairs and lifting until your doctor says these activities are OK. Don’t take a bath or go swimming until the doctor says it’s OK. Don’t drive until your doctor says it’s OK. If the incision becomes red or swollen, call your doctor.
ترجمه متن:
پس از زایمان طبیعی سریعتر بهبود خواهید یافت اگر: روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید. تا زمانی که پزشکتان بگوید این فعالیت‌ها مشکلی ندارند، از بالا رفتن از پله و بلند کردن اجسام خودداری کنید. تا زمانی که پزشک نگوید حمام نروید و شنا نکنید. تا زمانی که پزشکتان بگوید مشکلی نیست، رانندگی نکنید. اگر برش زایمان قرمز یا متورم شد، با پزشک خود تماس بگیرید.kidshealth
۱. مراقبت از بخیه های زایمان طبیعی
برای مراقبت از بخیه های زایمان طبیعی مواردی که در ادامه توضیح داده‌ایم را رعایت نمایید:
- پس از ادرار کردن یا اجابت مزاج بدن خود را به آرامی از جلو به عقب پاک کنید.
- پس از پاک کردن خود، روی بخیه‌ها آب گرم بپاشید.
- از صابون یا محلولی به جز آب برای تمیز کردن خود استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک شما تجویز کرده باشد.
- نوار بهداشتی را حداقل هر ۲ تا ۴ ساعت یکبار تعویض کنید.
۲. مراقبت از زخم زایمان طبیعی
مراقبت از زخم زایمان طبیعی با رعایت مواردی که در قسمت قبلی گفته شد مهم است. شما باید مراقبت از این زخم‌ها را جدی بگیرید تا زخم عفونت نکند و عوارض جدی‌تری ایجاد نکند.
۳. مراقبت از نوک سینه
اغلب در ابتدای شیردهی، مادران شیرده دچار درد و خشکی نوک سینه می‌شوند. به همین منظور توصیه می‌شود این درمان‌های طبیعی را برای تسکین و التیام درد نوک سینه‌ها امتحان کنید:
| مراقبت از نوک سینه | توضیحات |
|---|---|
| زدن شیر تازه دوشیده شده روی نوک سینه ترک خورده | ممکن است با محافظت ضد باکتریایی به بهبودی آنها کمک کند. قبل از اینکه چند قطره شیر را به آرامی روی نوک سینه‌های خود بمالید، حتما دست‌های خود را بشویید. اجازه دهید شیر در هوای طبیعی روی سینه خشک شود. شیر مادر باید بعد از شیر دادن به نوزاد از نوک سینه شسته شود. مخمر به سرعت در شیر انسان رشد می‌کند. |
| استفاده از کمپرس‌های گرم و مرطوب | ممکن است استفاده از آن بعد از شیردهی باعث تسکین زخم و ترک نوک سینه‌ها شود. |
| شست و شوی سینه با نمک را امتحان کنید. | ۱/۲ قاشق چایخوری نمک را در چیزی حدود ۲۸ گرم آب گرم مخلوط کنید. پس از شیردهی، نوک سینه‌ها را در یک کاسه کوچک از این محلول نمکی گرم به مدت حدود یک دقیقه خیس کنید. |
| با استفاده از پماد لانولین که به طور خاص برای مادران شیرده طراحی شده است به بهبود زخم کمک کنید. | این پماد را بعد از شیردهی روی نوک سینه‌ها بمالید. قبل از شیر دادن به کودک نیازی به پاک کردن این پماد از روی سینه‌ها نیست؛ |
| پدهای سینه را مرتباً تعویض کنید. | به محض مرطوب شدن، پدهای شیردهی را عوض کنید. باقی ماندن رطوبت روی نوک سینه‌ها می تواند بهبود آنها را به تاخیر بیندازد. همچنین از پدهای پرستاری ساخته شده با آسترهای پلاستیکی خودداری کنید. آنها می توانند جریان هوا را مسدود کنند. بهتر است که پدها، ساخته شده از ۱۰۰ درصد پنبه باشند. |
| تا حد امکان نوک سینه‌ها را در معرض هوا قرار دهید | این کار باعث می‌شود تا خشک بمانند و التیام پیدا کنند. |
۴. مراقبت روانی در افسردگی بعد از زایمان
زایمان باعث ایجاد مجموعه‌ای از احساسات مختلف در مادران می‌شود. بسیاری از تازه مادران دوره‌ای از احساس ناراحتی یا اضطراب را تجربه می‌کنند. علائم افسردگی بعد از زایمان شامل نوسانات خلقی، اضطراب و مشکل در خوابیدن است. این مشکل معمولا در عرض دو هفته فروکش می‌کند.
اگر فکر می کنید ممکن است افسرده باشید، به خصوص اگر علائم شما به خودی خود از بین نرود، در مراقبت از کودک یا انجام کارهای روزانه مشکل دارید، یا به فکر آسیب رساندن به خود یا کودکتان هستید، خیلی زود با پزشک خود تماس بگیرید.
۵. رعایت بهداشت بعد از زایمان
به عنوان مواردی که در رعایت بهداشت بعد از زایمان مهم است می‌توان موارد زیر را نام برد:
- هر بار که حمام می‌کنید یا پد خود را عوض می‌کنید، دستان خود را بشویید.
- حتماً پد کثیف را بردارید و یک پد تمیز را از جلو به عقب جایگزین کنید. نوار بهداشتی را بعد از هر بار تخلیه یا دفع مدفوع یا حداقل ۴ بار در روز تعویض کنید.
۶. خستگی بعد از زایمان طبیعی
پس از زایمان، ممکن است از نظر جسمی و روحی احساس خستگی کنید. بسیار مهم است که نیاز به استراحت و خواب را برطرف کنید که به بدن شما زمان می‌دهد تا بهبود یابد و برای تغذیه و مراقبت از نوزاد جدید خود آماده شود.
۷. خالی نگه داشتن مثانه برای کاهش درد انقباضات رحمی
انقباضات رحمی در بارداری شدید است. این انقباضات ممکن است بعد از زایمان هم تا چند وقت ادامه داشته باشند. احتباس ادرار می‌تواند باعث کشیدگی بیش از حد و آسیب به مثانه شود و ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- فشار بر مثانه و کف لگن در حین زایمان
- تورم، کبودی یا درد در ناحیه لگن، به ویژه در اطراف مجرای ادرار (لوله ادرار)
به همین دلیل برای کاهش انقباضات و درد رحمی لازم است که مثانه خود را خالی نگه دارید.
۸. بی اختیاری ادرار
بارداری، زایمان سزارین و زایمان طبیعی می‌توانند عضلات کف لگن را که از رحم، مثانه و راست روده حمایت می‌کنند، کشیده کرده یا به آن آسیب بزنند. علت بی اختیاری ادرار در زنان جوان بعد از زایمان این مورد بوده و این موضوع ممکن است باعث نشت چند قطره ادرار هنگام عطسه، خنده یا سرفه شود. این مشکلات معمولا در عرض چند هفته بهبود می‌یابند اما ممکن است در دراز مدت نیز باقی بمانند.
در این بین نوارهای بهداشتی بپوشید و تمرینات عضلات کف لگن (Kegels) را انجام دهید تا به تقویت عضلات کف لگن و کنترل مثانه کمک کند. برای انجام کگل، تصور کنید که روی یک تیله نشسته‌اید و ماهیچه‌های لگن خود را طوری سفت کنید که انگار در حال بلند کردن سنگ مرمر هستید. هر بار سه ثانیه آن را امتحان کنید، سپس با سه شمارش استراحت کنید. تمرین را تا ۱۰ تا ۱۵ بار پشت سر هم حداقل سه بار در روز انجام دهید.
۹. مراقبت از خونریزی بعد از زایمان طبیعی
بعد از حدود ۱۰ روز باید خون کمتری مشاهده کنید. ممکن است تا ۶ هفته پس از زایمان خونریزی خفیف یا لکه بینی داشته باشید. در این مدت فقط می‌توانید از نوار بهداشتی استفاده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از تامپون می‌تواند منجر به عفونت شود.
۱۰. رابطه جنسی
بسیاری از پزشکان بدون توجه به روش زایمان توصیه می‌کنند تا چهار تا شش هفته پس از زایمان از انجام رابطه جنسی خودداری نمایید.
خطر عارضه بعد از زایمان در دو هفته اول پس از زایمان بیشتر است. به همین خاطر انتظار، به بدن شما برای بهبودی زمان می‌دهد. علاوه بر ترشحات پس از زایمان و پارگی واژن، ممکن است خستگی، خشکی واژن، درد و کاهش میل جنسی را تجربه کنید.
۱۱. استفاده از شکم بند
ممکن است پس از زایمان احساس بدی داشته باشید، زیرا رباط‌های شما کمی کشیده‌تر شده‌اند. شکم بند می‌تواند به ایجاد ثبات کمک کند. گاهی اوقات، شکم بند می‌تواند به شما کمک کند بدن خود را در وضعیت ثابتی نگه دارید.
۱۲. تغذیه
زنان شیرده روزانه به حدود ۵۰۰ کالری اضافی و همچنین پروتئین، کلسیم و مایعات فراوان برای سالم ماندن و تولید شیر مغذی مادر نیاز دارند. شما باید پس از زایمان رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که شامل گوشت بدون چربی، غذاهای پرفیبر، محصولات لبنی کم چرب و مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است.
لبنیات
فرقی ندارد لبنیات مصرفی شما پس از زایمان شیر باشد یا پنیر و خامه، محصولات لبنی بخش مهمی از شیردهی سالم و یکی از مواد مفید برای پس از زایمان هستند. شیر باعث افزایش ویتامین D برای تقویت استخوان می‌شود. علاوه بر تامین پروتئین و ویتامین‌های B، محصولات لبنی یکی از بهترین منابع کلسیم هستند.
مواد غذایی فیبردار
متخصصان توصیه می‌کنند رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده مانند میوه‌ها و سبزیجات غنی از فیبر، برنج قهوه‌ای، نان سبوس دار، بلغور جو دوسر، ماکارونی سبوس دار، لوبیا، کینوا و سیب زمینی داشته باشید.
۱۳. یبوست بعد از زایمان
اگر بعد از زایمان طبیعی خود متوجه احساس یبوست شدید اقداماتی را انجام دهید تا مدفوع خود را نرم و منظم نگه دارید. غذاهای سرشار از فیبر از جمله میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید و مقدار زیادی آب بنوشید. در صورت نیاز نیز از پزشک خود در مورد انواع روش‌های موثر در بهبود یبوست سوال کنید.
۱۴. داروها و مکمل ها
۵ ماده مغذی حیاتی برای مادران که به عنوان مکمل پس از زایمان مصرف می‌شوند عبارتند از:
- آهن (مهم است که آهنی را که در طول زایمان از دست داده‌اید دوباره جایگزین کنید.)
- ویتامین B12 برای رشد مناسب گلبول‌های قرمز خون، تولید انرژی و کمک به تشکیل DNA بدن مورد نیاز است.
- DHA که یک اسید چرب امگا ۳ است.
- کولین
- ویتامین دی
نمی‌دونی بعد از زایمان به چه مکملی نیاز داری؟ همین حالا مشاوره بگیر.
۱۵. فعالیت های خانه داری
تا زمانی که پزشکتان درباره محدودیت‌های حرکتی و فعالیت‌های شما حرفی نزده کمی محتاطانه رفتار کنید. شما باید تا آن زمان از بالا و پایین رفتن از پله‌ها و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. تا چند روز اول هم بهتر است از اعضای خانواده فردی در کنارتان باشد تا کمتر تحرک داشته باشید و بتوانید استراحت کنید.
۱۶. کنترل وزن بعد از زایمان طبیعی
باید ۶ تا ۱۲ ماه پس از زایمان به وزن قبل از بارداری خود برگردید. اکثر زنان تا ۶ هفته پس از زایمان نیمی از وزن نوزاد خود را از دست می‌دهند. مابقی اضافه وزن مادر نیز اغلب در طی چند ماه آینده از بین خواهد رفت. یک رژیم غذایی سالم همراه با ورزش روزانه به کاهش وزن کمک می‌کند.
متن انگلیسی:
Avoiding processed foods and sugary drinks can further accelerate the weight loss process. Regular physical activity is another essential aspect of healthy weight loss. Engaging in light exercises, especially those that strengthen the abdominal muscles, can help in losing belly fat
ترجمه متن:
اجتناب از غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی‌های شیرین می‌تواند روند کاهش وزن را تسریع کند. فعالیت بدنی منظم یکی دیگر از جنبه‌های ضروری کاهش وزن سالم است. انجام تمرینات سبک، به ویژه آنهایی که عضلات شکم را تقویت می‌کنند، می‌توانند به کاهش چربی شکم کمک کنند.thesilhouetteclinic
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
همانطور که گفتیم برای بهبود عملکرد مادران باید مراقبت های بعد از زایمان طبیعی را جدی گرفت. بهترین حالت این است که پس از زایمان، مادر تلاش کند تا به وزن و سبک زندگی خود در دوران پیش از بارداری بازگردد. برخی مراقبت های شخصی نیز در دوران پس از زایمان طبیعی مهم هستند. از جمله مراقبت از سینه‌ها، استفاده از شکم بند و مصرف مکمل‌های لازم.
اگر باردار هستید و در مورد مراقبت های بعد از زایمان طبیعی سوالی دارید، حتما با متخصص زنان و زایمان یا دکتر مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازایی و همچنین مشاوره آنلاین دکتر مامایی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
