چگونه با کودکان در مورد جنگ صحبت کنیم؟ با دانستن این موارد سلامت روان او را تضمین کنید

ابتدا از او بپرسید در این چند روز چه چیزهایی شنیده است

اغلب کودکان، بدون در نظر گرفتن سنشان، از موضوعات به‌خصوصی آگاه می‌شوند. پس از آنکه از آنها پرسیدید چه شنیده‌اند، بپرسید چه سؤال‌هایی دارند و نسبت به واقعه‌ رخ‌داده چه احساسی دارند.

کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان ممکن است سؤال‌های بیشتری داشته باشند و احتمال دارد دریافت اطلاعات بیشتر برایشان بهتر باشد. با این حال، فرزند شما در هر سنی باشد، بهترین روش این است که گفت‌و‌گو، مستقیم و روشن باقی بماند.

بهترین زمان و شرایط گفت‌و‌گو با کودک

• بدون گوشی

• بدون روشن بودن تلویزیون

• زمانی غیر از زمان قبل از خواب

• زمانی که می‌دانید حداقل یک ساعت وقت دارید و می‌توانید کنار او بمانید.

• تنها واقعیت‌ها را بگویید، اما از تأثیر این اطلاعات بر کودک آگاه باشید.

• فضایی ایجاد کنید که کودک بتواند آزادانه صحبت کرده و سؤال بپرسد.

• با کودک خود متناسب با سن او گفت‌و‌گو کنید.

• فضایی ایجاد کنید که بتواند آزادانه افکار و احساسات خود را با شما در میان بگذارد.

با ادامه‌ گفت‌و‌گو سؤال‌های دیگری هم مطرح خواهد کرد. شاید در دنیایی که امنیت در آن تضمین‌شده نیست، القای احساس آرامش و امنیت دشوار باشد، ولی از نظر کودکتان، شما، مهم‌ترین منبع امنیت هستید. اگر شما قوی باشید، کودک احساس امنیت بیشتری خواهد کرد.

چگونه در حالی که خودم ترسیده‌ام، از فرزندم مراقبت و او را راهنمایی کنم؟

• احساس ترس در چنین موقعیتی کاملاً طبیعی است، هم برای شما و هم برای کودکتان.

• از آنجا که کودکان نشانه‌های عاطفی را از طریق زبان بدن و حالت چهره درک می‌کنند، حفظ آرامش و گفت‌و‌گو با لحنی اطمینان‌بخش می‌تواند به آنها کمک کرده و احساس امنیت ایجاد کند.

• اشکالی ندارد که بگویید شما هم می‌ترسید. این امر کمک می‌کند کودک احساس کند در این شرایط تنها نیست و با هم از این وضعیت عبور می‌کنید.

• به کودک خود بگویید که با وجود خطرات در جهان، او در این لحظه در کنار شما در امنیت است.

• بگویید شما با هم هستید. این امر کمک می‌کند کودک بداند شما برای محافظت از او و خودتان در تلاشید.

ما مجبور شدیم خانه‌مان را ترک کنیم، چگونه این را برای کودکم توضیح دهم؟

• تا جایی که ممکن است، اطلاعات را به‌صورت مناسب با سن کودک و قبل از وقوع حادثه به او بدهید. این کار به کودک فرصت می‌دهد تا احساسات خود را پردازش کند، چون کودکان نسبت به بزرگسالان این روند را کندتر انجام می‌دهند.

• اگر مجبور به ترک خانه هستید، بهتر است مراحل را به‌صورت ساده و گام‌به‌گام توضیح دهید: «ما وسایلمان را در کوله‌پشتی‌هایمان می‌گذاریم و باید به جای امن‌تری برویم.»

• اگر مجبور به ترک خانه شده‌اید، صادقانه به کودک بگویید که هنوز نمی‌دانید آیا به خانه برمی‌گردید یا نه.

• اشکالی ندارد که پاسخ همه‌ سؤالات را ندانید.

• می‌توانید به او بگویید: «ما الان دور از خانه‌مان هستیم، اما بدان که آدم‌هایی اطراف ما و در سراسر جهان تلاش می‌کنند تا دوباره صلح برقرار شود و امیدواریم روزی بتوانیم به خانه‌مان بازگردیم، اما فعلاً نمی‌دانیم کی این اتفاق می‌افتد.»

ما صدای انفجار‌های زیادی می‌شنویم، در این شرایط چه کاری می‌توانم برای کودکانم انجام دهم؟

• اگر مقدور است، پیش از وقوع این اتفاق، با کودکان خود مناسب با سنشان صحبت کنید و درباره‌ احتمال شنیدن این صدا‌ها و کار‌هایی که هنگام وقوع آن انجام خواهید داد، توضیح دهید.

• فقط ساکت ننشینید و تمام توجه خود را به صدای اطراف معطوف نکنید‌.

• می‌توانید به کودک بگویید: «صدای خیلی بلندی می‌شنویم و وقتی این اتفاق افتاد، به یک جای امن می‌رویم و مدتی آنجا می‌مانیم. وقتی صدای بلند می‌آید، همدیگر را در آغوش می‌گیریم و درباره‌ی خاطرات خوشی که با هم داشتیم، حرف می‌زنیم.»

• اگر کتابی دارید، با هم بخوانید.

• نکته‌ مهم این است که فقط ساکت ننشینید و تمام توجه خود را به صدای اطراف معطوف نکنید.

چگونه خشونت وحشتناکی را که اطرافمان رخ می‌دهد، به کودکانم توضیح دهم؟

• برای کودکان خردسال مهم است که توضیح دهید که متأسفانه در دنیا گاهی افرادی کار‌های بد انجام می‌دهند و این چیزی است که الان دارد اتفاق می‌افتد.

• به آنها اطمینان دهید که این موضوع ربطی به خانواده‌ی شما یا به خود کودک ندارد.

• به آنها یادآوری کنید که افراد زیادی در سراسر جهان تلاش می‌کنند این رفتار‌های بد متوقف شود.

• می‌توانید به کودک بگویید امیدوارید راه‌حلی مسالمت‌آمیز به زودی پیدا شود، اما قول قطعی ندهید.

• با کودکان بزرگ‌ترتان که به گوشی دسترسی دارند، صحبت کنید و ببینید چه چیز‌هایی می‌خوانند و می‌شنوند.

• به فرزندتان یادآوری کنید که برخی افراد عصبانی و پر از نفرت هستند، اما اکثر مردم دنیا مهربان و صلح‌طلب‌اند و تلاش می‌کنند این خشونت پایان یابد.

• هر داستان مثبت یا لحظه‌ای از ارتباط انسانی را که می‌یابید، با کودکان به اشتراک بگذارید. به آنها بگویید در شرایط بسیار سخت، هنوز افرادی شجاع و دلیر هستند که کار‌های شگفت‌انگیزی انجام می‌دهند.

• بگویید حتی در تاریک‌ترین زمان‌ها، دلایلی برای امید وجود دارد.

بسیار حائز اهمیت است که به یاد داشت که هر کودکی واکنش متفاوتی نسبت به جنگ و آسیب‌های روحی نشان می‌دهد. در حالی که برخی از کودکان ممکن است بلافاصله نشانه‌های پریشانی را از خود نشان دهند، برخی دیگر ممکن است در ابتدا مقاوم به نظر رسند، اما بعداً علائم را بروز دهند. درک این واکنش‌های متنوع هنگام گفت‌وگو با کودکان پیرامون جنگ و ارائهٔ حمایت مناسب، امری اساسی است.

در پایان، درک برداشت کودکان از جنگ و تصحیح هرگونه تصور غلطی که ممکن است داشته باشند، ضروری است. هنگام پاسخگویی به پرسش‌های کودکان، صداقت را پیشه کنید، اما از توضیحات طولانی و مفصل برای کودکان خردسال اجتناب نمایید. برای کودکان بزرگتر، به آن‌ها کمک کنید تا پوشش رسانه‌ای را از منابع معتبر یافته و تحلیل کنند. تأکید بر این نکته که اخبار یک “کسب‌وکار” است و نیاز به جذب مخاطب می‌تواند بر نحوهٔ گزارش رویدادها تأثیر گذارد، حائز اهمیت است.

درصورتی‌که فرزندتان استرس و اضطراب غیرقابل کنترل دارد با ۱۴۸۰ تماس بگیرید.